2 lipca 2019 r. został przyjęty przez Radę Ministrów projekt zakładający obowiązkowe korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności, którego stosowanie ma na celu eliminację oszustw w VAT. Na czym tak naprawdę polega mechanizm podzielonej płatności, którego obawia się tak wielu przedsiębiorców? Co przyniesie projektowana zmiana i czy uderzy bezpośrednio w producentów i sprzedawców mebli? Na te i na wiele innych pytań odpowiedź Państwo znajdziecie w poniższym artykule.
Rozważania na temat mechanizmu podzielonej płatności bez wątpienia należy zacząć od analizy art.108a ustawy o VAT. W myśl przepisu zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:
1. zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
2. zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.
Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z niej mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności. Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową. Każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą obok rachunku bankowego firmowego ma rachunek VAT, na którym gromadzone są środki w ramach split payment. Z rachunku tego mogą być dokonywane płatności kwot podatku od towarów i usług, wynikające z otrzymanych faktur lub na wniosek podatnika naczelnik urzędu skarbowego może wydać w drodze postanowienia zgodę na przekazanie środków zgromadzonych na wskazanym przez podatnika rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony ten rachunek VAT. Podatnik we wniosku określa wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana. Naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. W postanowieniu naczelnik urzędu skarbowego określa wysokość środków, jaka ma zostać przekazana.
Do tej pory stosowanie mechanizmu podzielonej płatności przez podatników było dobrowolne. Najprawdopodobniej już od listopada 2019 roku ustawodawca wprowadzi zmiany w tym zakresie, w wyniku których część podatników będzie musiała obowiązkowo korzystać z tego mechanizmu. Jednak projektowana zmiana nie dotyczy działalności zajmujących się produkcją i sprzedażą mebli. Zmiana adresowana jest przede wszystkim do:
1. transakcji dokonywanych pomiędzy podatnikami (B2B), które podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce i których wartość przekracza 15 000 zł,
2. podmiotów, które zajmują się: wyrobami ze stali, odpadami, złomem, surowcami wtórnymi, elektroniką (np. procesory, smartfony, tablety, laptopy, konsole), węglem, handlem częściami do samochodów i motocykli, robotami budowalnymi, prawem do emisji gazów cieplarnianych, paliwem do napędu samochodów, olejami opałowymi i smarami.
Ponadto zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy podatnik, który dokonuje transakcji wymienionej w załączniku 15 do ustawy, której wartość przekracza 15 000 zł, jest zobowiązany zamieścić na fakturze sprzedaży adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. W wypadku braku adnotacji podatnik będzie narażony na dotkliwe sankcje. Ciekawą zmianą będzie możliwość zapłaty z rachunku VAT podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku akcyzowego, należności celnych oraz składek ZUS.
Reasumując, projektowana zmiana ma ograniczyć oszustwa w podatku od towarów i usług, jednak na tę chwilę mechanizm podzielonej płatności będzie obowiązkowy dla enumeratywnego katalogu odbiorców. Zmiana nie uwzględnia zaostrzeń, jeśli chodzi o branżę meblarską.
Aleksandra Kocemba, Lubasz i Wspólnicy
